Mwalibizya buti! (goedemiddag)

Mijn Nieuw-Zeelandse huisgenoten en ik proberen wat Tonga te leren, omdat de meeste mensen dat hier spreken, maar dat is nog niet zo eenvoudig. Goedemorgen is bijvoorbeeld ‘Mwabuka buti’ en het antwoord daarop is: ‘kabotu Mwabuka buti’ (kabotu betekent goed). ‘Twalumpa kapatti’ is heel erg bedankt.

Vorige keer schreef ik dat we op donderdag operaties zouden hebben, maar helaas mochten wij als studenten niet naar de OK omdat er niet genoeg spullen op voorraad waren (zoals mondkapjes). Super suf dat dat de reden is, want als we dat hadden geweten, hadden we waarschijnlijk in Nederland nog wel wat dingen kunnen regelen die ze hier nodig hebben. Maar ik krijg het idee dat ze soms zelf niet echt een overzicht hebben van wat er nodig is en daarom op de dag zelf pas achter zulke dingen komen. We zouden vrijdag bijvoorbeeld ook op outreach gaan met MCH (mother-child-health), zij doen vaccinaties, houden de groei bij etc, maar nadat wij ruim anderhalf uur hadden zitten wachten bleek er geen vervoer te zijn. Ik heb wat moeite met deze soms wat inefficiënte werkwijze. Maar goed, blijkbaar gaat het hier zo en moet ik me instellen op veel wachten, want vaak kunnen ze je ook geen vertrektijd vertellen of vertrekken ze veel later dan gepland.

Omdat we de operaties voor ons dus niet doorgingen, zijn we eerst naar een bevalling geweest. De timing was perfect, want we waren nog geen vijf minuten binnen en het kind werd al geboren. De verloskundige vertelde dat er veel vrouwen in het ziekenhuis komen die bepaalde kruiden gebruiken om de bevalling te versnellen, maar dit kan juist erg gevaarlijk zijn omdat het te heftige weeën op kan roepen. De meeste vrouwen hebben geen man mee naar de bevalling (en dat is niet perse omdat ze die niet hebben) en vrij snel na de bevalling lopen de vrouwen alweer rond omdat de stoel schoongemaakt moet worden voor de volgende patiënt. Verder krijgt het kind middelen tegen hiv (wordt mee gestart voor de bevalling en stopt 1 week na het stoppen van de borstvoeding) wanneer de moeder positief is en de overdracht van moeder op kind schijnt in Zambia over het algemeen vrij goed onder controle te zijn.

Na die bevalling ben ik mee geweest met een outreach team voor mannelijke besnijdenis, dat doen ze om hygiënische redenen. Dit wordt onder lokale verdoving gedaan, op een semisteriel veld. Het was gewoon een leeg gebouw waar we die ingrepen deden en de plekken waar normaal ramen zouden zitten waren open, dus er waaide aardig wat stof naar binnen en af en toe wandelde er een kip naar binnen. Bij de meeste ingrepen heb ik geassisteerd, maar ik heb ook een besnijdenis bijna helemaal zelf gedaan. Dat was tof, want tot nu toe heb ik hier niet super veel zelf kunnen doen en die dag voelde wel alsof ik echt wat nuttigs deed. Het was voor zambiaanse begrippen ook gelijk een lange dag, ik was rond zeven uur thuis denk ik.

Zoals ik al vertelde ging onze andere outreach op vrijdag niet door en daarom zijn we nog een keer met het team meegegaan wat besnijdenissen doet, maar toen we op de locatie aankwamen (het was een school) bleken er daarvoor geen jongens te zijn. Het team heeft wel ‘ health education’ gegeven o.a. over hiv en besnijdenissen. De kinderen van de school konden zich laten testen op hiv en gelukkig waren ze allemaal negatief. De namen die hier veel voorkomen zijn namen als: Grace, Faith, Blessings, Mercy etc. Op deze school was er broers en zusjes van een gezin met vrij opvallende namen. Eentje heette Crisis bijvoorbeeld en een ander zusje heette Average. Best een beetje sneu, vooral als je dan nog een ander zusje hebt met de naam Perfect. De locatie van deze outreach was Luala, ergens heel erg in de bushbush. Je moest je continue vasthouden in de bus vanwege de hobbels, soms leek er niet eens een weg te lopen waar we reden, bijvoorbeeld over stukken rots, we reden door de beekjes (die nu aardig droog stonden zo vlak voor het regenseizoen) en we kwamen langs prachtige huisjes (zie de foto’s). Toen we ergens verkeerd reden en even stopten waren er mensen die nog nooit blanken hadden gezien, dat was wel een gekke gewaarwording. Sowieso merk je dat soms, dat mensen een foto met je willen maken puur omdat je blank bent. Maar andersom willen wij ook graag foto’s maken van alles hier, dus ik kan het ze ook niet helemaal kwalijk nemen.

Ik ben een beetje lang van stof vandaag, maar nu komt het leukste: We waren gisteren bij een zambiaanse bruiloft!! : ) De bruiloft was in het kerkgebouw naast ons huis, dus we wilden ’s ochtends even spieken hoe alles eruit zag enzo en toen nodigde onze contactpersoon in het ziekenhuis ons uit om de kerkdienst mee te maken. De dienst zou eigenlijk om 9.00 starten en uiteindelijk was het na elven, maar ik was er in dit geval blij mee, want om negen uur lag ik nog lekker te slapen. De dienst zelf was eigenlijk niet heel veel anders dan wij gewend zijn. Alleen de muziek was veel swingender. Er waren 6 bruidsjonkers en 6 bruidsmeisjes (volwassenen) en zij hadden een hele coole choreografie bij het verlaten van de kerk! Wij waren eigenlijk niet van plan om ’s middags naar de receptie te gaan (want we kenden het bruidspaar niet/waren niet echt uitgenodigd), maar onze klusjesman/tuinier kwam ons ophalen en toen konden we niet weigeren. Ook hier werd weer gedanst door de bruidsjonkers en bruidsmeisjes, maar ook door het bruidspaar zelf, maar vooral bij het betreden en verlaten van de soort van ceremonie. Ze dansen best wel sensueel. Toen wij weggingen hebben we een heel klein dansje gewaagd, maar ik voelde me echt behoorlijk stijf in vergelijking met de rest. En iedereen maar zeggen dat we het best goed deden… Hahaha, ik geloof er niets van.

Liefs!